Hester Schilt heeft geen agrarische roots. Sterker nog, haar hele leven woont ze al in de stad. Dat ze koos voor een agrarische studie, was vanwege haar passie voor voedsel. “Ik vind de wereld van voedsel fascinerend”, vertelt ze enthousiast. “Tijdens mijn studie Food Innovation aan de HAS Hogeschool in Den Bosch kwam ik erachter dat het voedselsysteem niet klopt. De productie is niet eerlijk voor de boer, niet eerlijk voor de consument en niet eerlijk voor de natuur. Met Onze Markt wil ik een positieve bijdrage leveren aan de transitie van het systeem.”
Actie ondernemen
In 2020, midden in de coronacrisis, las Hester een artikel over het van oorsprong Franse initiatief. Het label ‘C’est qui le patron’ (‘Wie is de baas’) heeft na vijf jaar al tientallen producten in bijna alle Franse supermarkten liggen. Het concept sprak haar direct aan en ging samen met haar broer Simon en zakenpartner Minne Baukema aan de slag. Al een paar maanden later was Onze Markt een feit.
Regelmatig spreken ze de Franse coördinator en is er contact met de initiatiefnemers in acht andere landen. “De uitwerking is per land anders, daarin zie je duidelijk de cultuurverschillen. In Frankrijk bijvoorbeeld hangt er een bijna romantische zweem om het merk, over dromen en boeren helpen. In Nederland moet je daar niet mee aankomen, hier wil de consument actie ondernemen en meebeslissen.”
"Het leuke is dat boeren nu zelf al bij ons aan de bel trekken"
Community
Met dat laatste onderscheidt Onze Markt als coöperatief merk zich van andere voedselmerken. Waar de consument normaal het eindproduct krijgt voorgeschoteld, heeft die bij Onze Markt al vóór de productie een stem. Hiervoor is de gelijknamige vereniging in het leven geroepen, als ondersteunende community. De nu 160 leden beslissen democratisch over waar de producten vandaan komen, aan welke eisen ze moeten voldoen, hoe ze verpakt worden en welk prijskaartje eraan komt te hangen. Dit gebeurt aan de hand van online prijswijzers met vragen over een product.
Hester: “In geval van eieren is dat bijvoorbeeld of je bereid bent om twee cent per doosje extra te betalen voor de pluimveehouder, of je liever witte of bruine eieren hebt en hoeveel sterren de eieren moeten hebben. Met het eisenpakket gaan we naar boeren om te kijken of we zaken kunnen doen. Het leuke is dat ze nu zelf al bij ons aan de bel trekken. Dat geeft wel aan dat ze ons concept zien zitten.”
Transparant
Of Onze Markt niet het zoveelste keurmerk is? Hester lacht. “Zo zou je het kunnen zien. Maar Onze Markt is een merk én een beweging. Het is het eerste merk in Nederland dat echt volledig transparant is. We laten zien hoe we de financiële koek verdelen en ook welke hobbels we tegenkomen. Zo lopen we nu tegen de verhoogde vervoerprijzen aan. Daarover gaan we dan in de ledenvergadering en via social media in gesprek met de boeren en de consument."
"Onze leden kunnen de producten ook zelf gaan controleren bij de boer", vervolgt ze. "Onze aardappelteler vindt het hartstikke leuk om zijn passie te delen. Door zijn verhaal krijgt de consument meer inzicht in het voedselsysteem en is die eerder bereid om meer te betalen voor een eerlijk product. In de toekomst willen we ook activiteiten gaan organiseren, zoals een lunch bij een boer en Q&A-sessies. We hopen dat consumenten zo meer verbinding krijgen met de productie van ons voedsel, want vaak weten ze er weinig van.”
Consument bepaalt
De aardappelen van Onze Markt liggen inmiddels in de supermarkten van Coop. Het volgende product zijn de eieren. Aan de hand van een top 10 bepaalt de consument welke producten volgen. Om consumenten en retailers te bereiken, worden alle mogelijke netwerken aangeboord.
“We doen veel via social media en Coop, en hebben al in verschillende kranten gestaan”, vertelt Hester. “Voor de traditionele marketing hebben we een beperkt budget. We willen dat het meeste geld naar de boer gaat, zodat die niet meer klem zit in de voedselketen en kan investeren in zijn bedrijf en de natuur. Daar gaat het om. Uiteindelijk zijn onze eerlijke producten in de schappen onze belangrijkste marketingtool.”
HAS FoodManship Award
Onze Markt won in 2022 de FoodManship Award in de categorie Sustainable Food Systems. Hester kreeg de prijs uitgereikt tijdens de HAS Food Experience. Sparren met jurylid Roel Schutten, directeur van AgriFood Capital hoorde bij de prijs. "Het was een heel fijn en positief gesprek", vertelt Hester. "Inmiddels ben ik via hem gelinkt aan nieuwe partijen die kansen kunnen bieden voor Onze Markt. Heel hoopvol dus."
Hester's verschilmakers-tip
“Draag je passie voor voedsel uit naar de wereld en communiceer eerlijk en transparant. Zo kunnen we werken aan een eerlijk, duurzaam voedselsysteem voor de toekomst.”
Meer weten? onzemarkt.nl
Zelf bepalen waar je eten vandaan komt, hoe het wordt verpakt en welke eerlijke prijs daarbij hoort. Dat is het idee achter het nieuwe coöperatieve merk Onze Markt. In een online community bepalen de leden welke producten ze graag willen kopen en aan welke eisen het moet voldoen. Doordat Onze Markt partijen van boer tot bord dichter bij elkaar brengt, draagt dit voedselmerk bij aan een waardevolle en meer verbonden voedselketen.