Die visie is gestoeld op de historie van het bedrijf. “Toen we in 2017 het bedrijf van Jaspers ouders overnamen en met ons plan aan de gang gingen, zijn we in de geschiedenis van het familiebedrijf gedoken”, vertelt Afke Baukje. Al vanaf de start in 1850 waren er verschillende activiteiten, zo bleek, altijd in het teken van mens, dier en natuur en met vee als uitgangspunt. “Dat het altijd al een multifunctioneel landbouwbedrijf was, was een leuke ontdekking en is nog steeds tekenend voor ons bedrijf. Blijkbaar zit het in het DNA van de familie om meer te doen dan alleen vee houden.”
Zes pijlers
Dat ‘meer’ is inmiddels heel veel. Naast de veehouderij bestaat het bedrijf nu uit een boerderijwinkel, een slagerij, een kaasmakerij en een kinderopvang. De producten van de koeien verwerkt en verkoopt Boer Spierings dus zelf. Ook doet het bedrijf actief aan natuurbeheer. Het was de gemeente die het stel destijds op het idee bracht om hun dromen uit te werken in een droomplan: een schets voor de toekomst van hun onderneming. “Dit plan is gestoeld op zes pijlers: voeding, streekproducten, zorg, educatie, recreatie en natuur”, licht Jasper toe. “Elk bedrijfsonderdeel is gekoppeld aan een of meer thema’s. Samen vormen de activiteiten één geheel. Wat de recreatie betreft, hebben we nog een dag-horecavergunning waar we iets mee willen. Voorwaarde is wel dat het bij ons past en aansluit bij de rest.” Aan een traditionele taakverdeling doet het stel niet. “We bemoeien ons allebei overal mee.”
Transparant bedrijfspand
Dat alles met alles is verbonden, blijkt ook uit de inrichting van het moderne, transparante bedrijfspand, waarin glas de boventoon voert. Vanuit de winkel kijk je zo de stal in. En vanuit de zes lichte ruimtes voor de kinderopvang zijn de kinderen via grote ramen verbonden met de stal. “Alle tachtig kinderen in de opvang hebben meerdere kalveren geboren zien worden”, zegt Afke Baukje. “Ze zien dus ook dat het weleens misgaat en een kalfje doodgeboren wordt. En ook dat er elke week een koe wordt ingeladen om naar het slachthuis te gaan en het karkas later in de winkel in de koelcel hangt om het vlees te laten besterven. Dat is óók het leven, daar moet je eerlijk in zijn. Ik vind het heel waardevol dat we kinderen dit kunnen meegeven in de eerste duizend dagen van hun leven. Ik ben ervan overtuigd dat ze straks andere consumenten worden die andere, bewustere keuzes maken.”
‘Blijkbaar zit het in het DNA van de familie om meer te doen dan alleen vee houden’
Hobbels
Dat het stel bij de ontwikkeling van hun bedrijf de nodige hobbels moest nemen, is evident bij zoveel ambitie. Zo verliepen de vergunningsprocedures tergend traag en bleek financiering vanuit het reguliere circuit lastig. Afke Baukje: “We zijn toen op zoek gegaan naar andere manieren van financieren en kwamen uit bij de Europese POP3-subsidies voor plattelandsontwikkeling. Dat de hele agrifoodketen in deze regio goed in beeld is bij partijen als de provincie, AgriFood Capital en de gemeente werkt ook mee. Ze denken heel erg met ons mee vanuit de mogelijkheden die er zijn, en dat is heel prettig.”
Grasmaaiers
Ook met andere partijen werkt Boer Spierings nauw samen. Zoals met Natuurmonumenten in het kader van natuurbeheer. “In de uiterwaarden grazen ’s zomers zo’n tweehonderd Brandrode runderen van ons”, vertelt Jasper. “Die houden de uiterwaarden vrij, zodat het water kan doorstromen als de Maas omhoogkomt. Onze koeien zijn dus de grasmaaiers, en daarmee de natuurbeheerders van ruim tweehonderd hectare natuur. In de winter staan ze hier op stal. Dan krijgen ze het hooi uit natuurgebieden, dat anders gecomposteerd wordt. En aan het einde van hun leven worden ze geslacht en verkopen wij het vlees weer in onze winkel. Hoe duurzaam wil je het vlees hebben?”
‘Iedereen heeft de mond vol van innovatie, maar we vergeten dat we ergens vandaan komen’
Retro-innoveren
Vanuit hun visie combineren Jasper en Afke Baukje het oude met het nieuwe. Retro-innoveren, noemt Jasper het, oftewel innoveren geïnspireerd op kennis en inzichten vanuit het verleden. “Het gaat erom dat we traditionele technieken van toen en innovaties van nu met elkaar combineren. Kijk, iedereen heeft de mond vol van innovatie. Maar we vergeten dat we ergens vandaan komen en dat we daar op sommige vlakken misschien wel naar terug moeten grijpen. Hoe ging het vroeger en wat kunnen we daar nu mee? Door de technologische ontwikkelingen creëren we inmiddels voedsel dat onze voorouders niet meer als voedsel zouden herkennen. In plaats van het steeds complexer te maken, moeten we terug naar de basis. Daarvoor kun je technologie ook heel goed inzetten.”
Verschilmakers tip van Jasper en Afke Baukje
“Kijk naar de geschiedenis van je familie, van je bedrijf en van de plek waar je zit. Maak vandaaruit keuzes vanuit een duidelijke visie en ga daar honderd procent voor. Een goed doordacht plan helpt daar zeker bij.”